TCMB kredi anketi, Apple’da işten çıkarma planı, Yellen’ın Çin ziyareti: Piyasalarda neler oluyor?

Investing.com – Fed’in faiz oranlarını ne zaman düşürmeye başlayacağına dair ipuçları için tüm gözler, merakla beklenen aylık ABD istihdam raporuna çevrildi. Hazine Bakanı Janet Yellen Çin’i ziyaret ederken Apple pandemiden bu yana ilk işten çıkarmalarını açıkladı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 1. Çeyrek Banka Kredileri Eğilim Anketini yayımladı.

1. Tarım dışı istihdam büyük önem taşıyor

Cuma gününün ana odağı, seansın ilerleyen saatlerinde açıklanacak olan ve Haziran ayında Fed’in ilk faiz indiriminin yapılıp yapılmayacağını belirleyebilecek olan, aylık ABD tarım dışı istihdam raporu olacak.

Başkan Jerome Powell da dahil olmak üzere bir dizi Fed yetkilisi, ABD Merkez Bankasının faiz indirimi döngüsüne başlamadan önce daha çok veri incelemeye devam etmesi gerektiğini vurguladı.

Hafta başında ABD imalat sektöründeki sürpriz büyüme, yatırımcıların Fed’den yakın bir gevşeme döngüsüne ilişkin beklentilerini azaltmalarına neden oldu. Sonraki günlerde açıklanan ABD hizmet sektörü anketi ise olumsuz gelince geri adım atıldı.

Dünyanın en büyük ekonomisinde iş gücü piyasası koşullarının gevşediğine dair geçici işaretlerin ortasında beklenti, tarım dışı istihdamın Mart ayında 212.000 istihdam artışı sağlaması yönünde. Bu, bir önceki ay 275.000 olan sayıya göre düşüş anlamına geliyor.

Goldman Sachs analistleri, yayımladıkları bir notta, “Tarım dışı istihdamın Mart ayında 240 bin artarak konsensüsün üzerinde gerçekleştiğini tahmin ediyoruz.” dedi.

“Tahminimiz, iş gücüne yeni katılanların açık pozisyonlarla eşleştirilmesi nedeniyle normalin üzerinde olan göçün devam eden desteğini yansıtıyor.”

Yatırımcıların (ve Federal Rezerv’in) bir gözü de ücret artışında olacak; ortalama saatlik kazançlar için Şubat ayındaki %0,1’lik artıştan sonra Mart ayında %0,3’lük bir artış bekleniyor.

2. Önemli iş gücü verileri öncesinde vadeli işlemler toparlanıyor

ABD hisse senedi vadeli işlemleri, önemli iş gücü piyasası verilerine odaklanılmasıyla birlikte, önceki seanstaki keskin satışların ardından bir dereceye kadar toparlanarak yükseldi.

Dow %0,2, S&P 500 %0,3 ve Nasdaq 100 %0,4 yükseldi.

Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari‘nin, enflasyonun hedefin üzerinde kalması nedeniyle faizlerin bu yıl hiç düşüp düşmeyeceğini sorgulamasının ardından Wall Street ana endeksleri dünü keskin bir düşüşle kapattı.

Birinci sınıf Dow Jones Industrial Average %1,4 düşerek bir yıldan uzun bir süredir en büyük günlük düşüşünü yaşarken geniş tabanlı S&P 500 %1,2 ve teknoloji ağırlıklı Nasdaq Composite %1,4 düştü.

Siz de InvestingPro kullanın, ABD, Avrupa ve Türkiye borsalarındaki hisselerle ilgili bilgilere ulaşın, profesyoneller gibi kazanın! %20 indirim kodu: INVTROZEL1A

Kodu nasıl kullanacağınızdan emin değil misiniz? Adım adım gösterdiğimiz videoyu izleyebilirsiniz.

Sorularınız için destek birimimize buradan ulaşın.

Dow, Mart 2023’ten bu yana en kötü haftalık performansına hazırlanırken her üç endeks de haftayı kayıpla kapatma yolunda ilerliyor.

Şimdi tüm gözler, Fed’in faizleri ne zaman düşürmeye başlayacağına karar vermeye çalışırken önemli bilgiler sağlayabilecek olan istihdam raporunda.

3. Apple California’da işten çıkarma yapacağını duyurdu

Apple (AAPL), California’da 600’den fazla işçiyi işten çıkaracağını duyurdu. Bu, pandemiden bu yana ilk büyük iş gücü kaybı olacak.

Haber, Apple’ın Özel Projeler Grubu adı verilen bir ekipte elektrikli, sürücüsüz bir araba inşa etmek için uzun süredir devam eden bir projeyi iptal etmesinden sadece birkaç hafta sonra geldi.

Teknoloji devi zor bir 2024 geçirdi ve hisse fiyatı yılbaşından bugüne neredeyse %12 düştü.

ABD Adalet Bakanlığı, geçtiğimiz ay iPhone üreticisini akıllı telefon pazarını tekelleştirdiği gerekçesiyle dava etmeyi planladığını açıkladı ve rekabeti yeniden tesis etmek için bir parçalama emrinin dışlanmadığı uyarısında bulundu.

Buna ek olarak araştırma firması Counterpoint’in verilerine göre Apple’ın Çin’deki iPhone satışları, 2024 yılının ilk altı haftasında yıllık bazda %24 düştü.

Dünyanın en büyük akıllı telefon arenasında meydana gelen bu keskin düşüş, sadece Apple’ın önemli cihazına olan talebin azaldığını yansıtmakla kalmıyor, aynı zamanda yerel üreticilerin artan rekabetine de işaret ediyor.

4. Yellen Çin’e aşırı kapasite sorununu çözme çağrısında bulundu

Janet Yellen, kısmen dünyanın en büyük iki ekonomik gücü arasındaki gerilimi azaltmayı amaçlayan bir hareketle, ABD Hazine Bakanı olarak ikinci kez Çin’e beş günlük bir ziyarete başladı.

Yellen, gelmeden önce yaptığı açıklamada, ziyaretinin ABD Başkanı Joe Biden ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping‘in 2022 yılında Endonezya’da bir araya gelmesinden bu yana “yürüttükleri ve derinleştirdikleri diyaloğun bir devamı” olacağını söyledi.

Amerikan şirketleri ve işçileri için eşit bir oyun alanı çağrısında bulunan Biden, Çin’in aşırı fabrika kapasitesi ve artan ihracatının, yurt dışında yol açtığı ve potansiyel ticaret gerilimlerini körükleyen sorunlara da dikkat çekti.

“Aşırı kapasite sorununu ele almanın ve daha genel olarak piyasa temelli reformları değerlendirmenin Çin’in çıkarına olduğuna inanıyorum.”

5. Orta Doğu’yla ilgili endişeler ham petrolü yükseltti

Orta Doğu’da kötüleşen jeopolitik gerginliklerin, arzın sıkılaşacağı endişelerini artırmasıyla petrol fiyatları, son beş ayın en yüksek seviyesine tırmandıktan sonra durağanlaştı.

ABD ham petrol vadeli kontratları %0,2 düşüşle 86,42 dolardan işlem görürken Brent %0,1 artışla 90,68 dolara tırmandı.

Her iki kontrat da Ekim ayından bu yana en yüksek seviyelerine çıktı ve bu hafta %2’nin üzerinde artış kaydederek üst üste ikinci hafta da yükseliş göstermeye hazırlanıyor.

OPEC’in üçüncü büyük üreticisi olan İran, Pazartesi günü Suriye’deki büyükelçiliğine saldıran İsrail’e karşı intikam yemini etti ve İsrail de kendini savunma sözü verdi.

Orta Doğu’da daha geniş çaplı bir savaşın patlak vermesi, potansiyel olarak petrol için daha fazla arz kesintisinin habercisi ve önümüzdeki aylarda piyasaları daha da sıkılaştırabilir.

Bir NATO yetkilisinin dün yaptığı açıklamaya göre Ukrayna’nın Rusya’daki rafinerilere yönelik devam eden insansız hava aracı saldırıları, Rus kapasitesinin %15’inden fazlasını kesintiye uğratmış olabilirken OPEC+’nın, üretim kesintilerinin mevcut hızını sürdürmesi, piyasalarda daralma olacağına dair beklentileri destekledi.

Piyasaların daha da daralacağı beklentisi, ABD üretiminin geçen hafta rekor seviyelerde kaldığını gösteren verilerle bir miktar dengelenirken ABD benzin stoklarında görülen beklenenden daha büyük bir düşüş, dünyanın en büyük yakıt tüketicisindeki talebin de arttığına işaret etti.

ABD ekonomisine ilişkin yeni ipuçları için gözler Cuma günü açıklanacak olan önemli tarım dışı istihdam verilerine çevrildi.

6. TCMB: Tüm bireysel kredi türlerinde sıkılaşmanın güçlenerek devam etmesi bekleniyor

2024 yılının ikinci çeyreği için işletme kredilerinde olduğu gibi tüm bireysel kredi türlerinde de standartlardaki sıkılaşmanın güçlenerek devam etmesi bekleniyor.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 1. Çeyrek Banka Kredileri Eğilim Anketini yayımladı.

Raporda şöyle denildi:

“Bankaların 2024 yılının ilk çeyreğine ilişkin değerlendirmeleri ile 2024 yılının ikinci çeyreğine ilişkin beklentilerini içeren Banka Kredileri Eğilim Anketi sonuçları incelendiğinde 2024 yılının birinci çeyreğinde, bankaların genel olarak işletmelere kullandırdıkları kredilere uyguladıkları standartları sıkılaştırdığı görülmüştür.

Alt kırılımlar incelendiğinde, küçük ve orta ölçekli işletmelere verilen krediler dışındaki tüm kredi türlerine uygulanan standartlarda sıkılaşma gözlenmiştir. 2024 yılının ikinci çeyreği için bankaların beklentisi, genel olarak işletmelere verilen kredilere uygulanan standartlardaki sıkılaşmanın güçlenerek devam edeceği yönündedir.”